Savremene države svjesne su činjenice, da od kvantiteta i kvaliteta naučnih i tehnoloških dostignuća, zavisi napredak i razvoj društva. Naučno-istraživačke i visoko-obrazovne institucije u naprednim državama, tretiraju se kao ustanove od vitalnog nacionalnog značaja, jer su dominantni generatori i distributeri znanja. Izrael je za istraživanje i razvoj u 2020. godini izdvojio 5,4% BDP-a, Južna Koreja 4,8% BDP-a, Sjedinjene Američke Države 3,4% BDP-a, Japan 3,2% BDP-a i Kina 2,4% BDP-a (UNESCO, 2022). Evropska unija je prema podacima Eurostata, za istraživanje i razvoj u 2020. godini je izdvojila 2,3% BDP-a tj. 311 milijardi eura (Eurostat, 2022).
Nažalost, u Bosni i Hercegovini, naučna istraživanja i inovacije, nalaze se na marginama interesovanja resornih državnih institucija. Prema zvaničnim podacima Agencije za statistiku BiH, od 38,6 milijardi KM BDP, izdvajanja za istraživanje i razvoj 2020. godine iznosila su oko 70 miliona KM, tj. 0,18% BDP, od čega su 80% tekući troškovi, a 20% investicije.
Predvodnici inovativnih naučnih i tehnoloških procesa su visokorazvijene države, jer imaju razvijenu istraživačko–razvojnu aktivnost, stručnu radnu snagu visokog naučnog znanja. Zato se preko superiornosti u naučnom istraživanju i inovacijama, najočiglednije uočava monopolističko ponašanje razvijenih država. Ako su naučno-tehnološka dostignića osnovni i glavni izvor privrednog rasta i povećanja životnog standarda u razvijenim državama svijeta, zašto se u Bosni i Hercegovini za tu namjenu izdvaja minornih 0,18% BDP? Neshvatljivo je da Bosna i Hercegovina nije prepoznala značaj nauke i inovacija kao razvojnu šansu, pa se tako neodgovorno odnosi prema glavnim odrednicama njene budućnosti. U većini slučajeva, nerazvijene države imaju oskudnu naučnu aktivnost i nekonkurentne tehnologije, ali imaju bogate prirodne resurse. Njihovi prirodni resursi, naročito rijetki metali, postali su prava opsesija razvijenih država. To je glavni razlog, ali i jeftina radna snaga i potencijalna masovna distribucija svojih proizvoda, zbog čega se velike svjetske korporacije pojavljuju u ekonomijama nerazvijenih država. Takva ekonomska tendencija je logična, a da li je zasnovana na moralnim osnovama, tema je za diskusiju.
Globalizacija se nastoji pretvoriti u more, u kojem će se kupati cijelo svjetsko stanovnišvo, u kojem će uživati oni koji su uvijek znali da plivaju, i oni koji su se osposobili da plivaju, neplivači po običaju tonu. Da li globalizacija osim nespornih benefita, za posljedicu ima povećanje nejednakosti i siromaštva u svijetu? Ako je stvaranje jedinstvenog svjetskog tržišta bez barijera, odnosno ekonomska globalizacija neminovnost, da li manje razvijene države trebaju biti inertne i ne preduzeti adekvatne mjere u cilju obuzdavanja njenih negativnih efekata?
Jedan od načina postizanja razvojnih ciljeva BiH, svakako je iznalaženje mehanizma i stvaranje motiva za jače povezivanje naučno-istraživačkih ustanova i privrede, čime će se ubrzati proces strateškog sprovođenja inovativnih aktivnosti, a što je od suštinske važnosti za postizanje konkurentnosti domaće privrede. Naučna istraživanja moraju biti originalna i prepoznatljiva, koja će rezultirati novim spoznajama, inovacijama s velikom mogućnošću primjene. Kvalitetni proizvodi naučnih istraživanja su potrebni privredi, oni su zahtjevi privrednika, zbog kojih bi svoj kapital investirali u nauku i inovacije, jer profit odnosno finansijska dobit, odlučujući je motiv svakog privrednika. Pošto je država odgovorna za naučno-tehnološki prosperitet, onda je logično da je njena obaveza omogućavanje finansijskih uslova naučnicima-istraživačima, prepoznatljivim inovatorima, u generisanju vrhunskog znanja i konkurentnih inovacija. Država BiH je u obavezi da podrži i privrednike da učestvuju u naučno-tehnološkim aktivnostima zemlje, u cilju blagovremenog osvajanja efikasnih naučnih znanja.
U ovim turbulentnim i nepredvidivim tržišnim uslovima, BiH treba po uzoru na savremene, demokratski uređene zemlje svijeta, omogućiti da visokoobrazovni, profesionalno osposobljeni naučni kadar, konačno bude u prilici da preuzme odgovornost za naučno-tehnološki razvoj zemlje. Pošto je jačanje naučnog istraživanja i tehnološkog razvoja, zajednički interes i javnog i privatnog sektora, država mora da omogući njihovu ravnopravnost. Tragično i neprimjereno je, da razvoj sofistiranih naučno-tehnoloških procesa u jednoj državi, zavisi od nekompetentnih pojedinaca u resornim državnim ustanovama, koji su u većini slučajeva partijski usađeni u njima.
Od velike je važnosti naučno-tehnološki razvoj BiH, da se poveća učešće naučnika i naučnih institucija iz BiH na evropskom istraživačkom prostoru. Moralna je obaveza a i ekonomski je isplativo, da se preko naučno-istraživačkih i razvojnih projekata, i na neki drugi raspoloživ način, uključi naučna dijaspora u istraživački prostor BiH, što bi nesumnjivo ubrzalo njen tehnološki i privredni razvoj. Na taj način BiH može postati i internacinalo prepoznatljiva i konkuretna. To se može postići ulaganjem sredstava za profesionalnu nadgradnju naučnika, formiranjem modernih naučnih laboratorija, koje će biti opremljene odgovarajućom naučnoistraživačkom opremom.
Žalosna je činjenica što se BiH svrstava u ekonomski siromašne države, iako ima zavidne prirodne i kvalitetne ljudske resurse. Razlog toj nelogičnosti je inertnost vlasti i pošast zvana korupcija. Svi pošteni ljudi u BiH, žive u nadi da će se takvo stanje u društvu promijeniti.